Van 7 vinkjes naar vooruitgang
De 7 vinkjes. Maar 3% van de bevolking heeft ze. Toch zijn mensen met de 7 vinkjes oververtegenwoordigd in de top van de maatschappij. We bespreken hier wat de 7 vinkjes zijn en waar ze vandaan komen.
Wat zijn de 7 vinkjes?
De 7 vinkjes worden beschreven in het boek, je raadt 't al, ‘De zeven vinkjes’ van Joris Luyendijk. Het zijn 7 kenmerken waar je wel of niet over beschikt, veelal gebaseerd op dingen die buiten je macht liggen. Als je ze allemaal hebt dan heb je in je leven flink de wind mee. Toch is niet iedereen zich hiervan bewust. Het gaat om deze kenmerken:
- Je bent een man.
- Je bent wit.
- Je bent hetero.
- Je hebt een vwo-diploma.
- Je hebt een universitair diploma.
- Je hebt minstens 1 hoogopgeleide (en/of welgestelde) ouder.
- Je hebt minstens 1 ouder die in Nederland geboren is.
Wist je dat...
...de 7 vinkjes worden gezien als een idee van Joris Luyendijk terwijl het fenomeen eigenlijk al in 1989 werd beschreven door Kimberlé Crenshaw? Zij stelde toen al dat de maatschappij zo ingericht is dat er discriminatie plaatsvindt op basis van een meervoud aan factoren (Crenshaw, 1989). Dit noemde zij intersectionaliteit.
Joris Luyendijk (een witte man met 7 vinkjes) heeft in Nederland meer credits heeft gekregen voor dit idee dan Kimberlé Crenshaw (een zwarte vrouw). Hét perfecte voorbeeld van hoe de 7 vinkjes werken.
Ondiscrimineerbaar
Heb je alle 7 vinkjes? Dan krijg je gemiddeld meer betaald en ervaar je minder discriminatie dan anderen. De bestuurslaag van Nederland is oververtegenwoordigd met mensen die 7 vinkjes hebben. Denk bijvoorbeeld aan politici of CEO’s van grote bedrijven. Dat betekent dat de rest (de andere 97%) veel harder moet knokken voor dezelfde kansen.
En nu?
Weg met de 7 vinkjes en gelijke kansen voor iedereen? Dat is nog niet zo makkelijk. De maatschappij wordt bestuurd door mensen met 7 vinkjes. Niet zo gek dus dat zij het beste uit de test komen. Zijn alle witte hetero hoogopgeleide mannen dan slechteriken? Nee. Zij die over de 7 vinkjes beschikken, hebben hier ook niet voor gekozen. Ze weten niet hoe het is om maar 2 vinkjes te hebben. Maar zij hebben wel de macht om dingen te veranderen.
Bewustzijn en actie
Hoe kunnen we dan zorgen voor een samenleving waarin iedereen dezelfde kansen krijgt? Daar zijn we niet zomaar. Maar je kunt beginnen met meer bewustzijn creëren. Ironisch genoeg, werkt bewustzijn creëren het best als iemand met 7 vinkjes die informatie verspreidt, kijk maar naar het voorbeeld van Joris Luyendijk en Kimberlé als het gaat om de 7 vinkjes.
Ben je iemand met 7 vinkjes? Realiseer je dat je veel meewind en een grote invloed hebt. Die kun je positief gebruiken door actie te ondernemen. In het volgende blog duikt SNS gedragspyscholoog Florien Cramwinckel dieper in op dit onderwerp en bespreekt ze de loonkloof tussen mannen en vrouwen.